Wat is de Trema-norm?
De Trema-norm is een richtlijn die in Nederland wordt gebruikt om de hoogte van alimentatie vast te stellen bij scheidingen.
Deze norm, genoemd naar het tijdschrift “Trema” van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, wordt vaak beschouwd als een standaard in de juridische praktijk, hoewel het officieel geen wettelijke status heeft. De Trema-norm is bedoeld om een uniforme en voorspelbare manier te bieden voor de berekening van zowel kinderalimentatie als partneralimentatie.

Geschiedenis en ontwikkeling
De Trema-norm werd in de jaren ’90 ontwikkeld als een hulpmiddel voor rechters en advocaten om alimentatieberekeningen te vereenvoudigen. Sindsdien is de norm verschillende keren aangepast en verfijnd om beter aan te sluiten bij de veranderende economische omstandigheden en maatschappelijke opvattingen. De richtlijn wordt regelmatig bijgewerkt om rekening te houden met veranderingen in het belastingstelsel, de kosten van levensonderhoud en andere relevante factoren.

Berekening van alimentatie
Bij het toepassen van de Trema-norm wordt uitgegaan van een gestandaardiseerde berekeningsmethode.

De belangrijkste stappen in deze berekening zijn:
Inkomen van beide partijen: Het bruto inkomen van beide partners wordt vastgesteld, inclusief eventuele extra inkomsten zoals bonussen, toeslagen en vakantiegeld.

Draagkrachtberekening: Na aftrek van de belasting en premies wordt het netto besteedbaar inkomen berekend.
Hieruit worden vervolgens de noodzakelijke uitgaven zoals woonlasten, zorgpremies en basisbehoeften afgetrokken om de draagkracht van
beide partijen te bepalen.

Behoefte van de alimentatiegerechtigde: De behoefte van de alimentatiegerechtigde (meestal de ex-partner of het kind) wordt bepaald aan de hand van de welstand tijdens het huwelijk of de relatie. Hierbij wordt gekeken naar het welvaartsniveau dat de alimentatiegerechtigde gewend was.

Verdeling van draagkracht: De beschikbare draagkracht van de alimentatieplichtige wordt vergeleken met de behoefte van de alimentatiegerechtigde. Vervolgens wordt een proportionele verdeling gemaakt waarbij beide partijen naar evenredigheid bijdragen aan de kosten van levensonderhoud.

Is het verplicht om de Trema-normen aan te houden?
Het antwoord is nee. De Trema-normen zijn hulpmiddelen. Een rechter mag hiervan afwijken. Mensen mogen afwijken van de Trema-normen. Het advies is om dan te kiezen voor een Register Scheidingsdeskundige. Een  mediator kan en mag niet adviseren en heeft nagenoeg vaak onvoldoende financiële kennis. Een Register Scheidingsdeskundige kan en mag wél adviseren en heeft ruime financiële kennis.

Een scheidingsdeskundige werkt en denkt actief mee en voorziet van advies op maat.
Op basis daarvan kunnen mensen goede en weloverwogen keuzes maken die passen bij hun specifieke situatie.

Het Scheidingsrapport™: Een wenselijker alternatief
Naast de Trema-norm biedt Het Scheidingsrapport™ van AMV een vernieuwende en wenselijkere maatwerk aanpak voor het berekenen van alimentatie en het verdelen van financiën na een (echt)scheiding.

Dit model is gebaseerd op netto besteedbaar inkomen en o.a. fiscale optimalisatie, wat leidt tot een transparanter en eerlijker inzicht in de
financiële situatie van beide mensen.

Waarom Het Scheidingsrapport™?

Transparantie en begrijpelijkheid: In tegenstelling tot de Trema-norm, die vaak als complex en ondoorzichtig wordt ervaren, biedt Het Scheidingsrapport™ een helder en eenvoudig te begrijpen overzicht van de financiële situatie. Dit maakt het voor beide mensen makkelijker om te begrijpen wat hun financiële positie zal zijn na de (echt)scheiding.

Maatwerk: Waar de Trema-norm een generieke richtlijn is, biedt Het Scheidingsrapport™ maatwerkoplossingen die rekening houden met de unieke omstandigheden van elke scheiding. Dit zorgt ervoor dat de specifieke behoeften en mogelijkheden van beide partijen beter worden meegenomen in de berekeningen.

Fiscale Optimalisatie: Het Scheidingsrapport™ houdt rekening met alle fiscale voordelen en lasten, wat leidt tot een realistischer en eerlijker beeld van de financiële situatie. Dit helpt om een verdeling te realiseren die beide partijen ten goede komt.

Deskundig Advies: Door te kiezen voor een Register Scheidingsdeskundige in plaats van een standaard mediator, profiteren scheidende partners van deskundig advies en begeleiding. Een Register Scheidingsdeskundige heeft de financiële kennis en expertise om te adviseren over de beste maatwerk oplossingen voor beide mensen.

Noodzaak van maatwerk – Annemarie van Gaal

De noodzaak van maatwerk bij het regelen van financiën na een scheiding wordt onderstreept door de visie van Annemarie van Gaal.
Zij stelt het falen van een ‘one-size-fits-all’-benadering aan de kaak en benadrukt:

“Mensen zijn geen koopkrachtplaatjes en er zijn te veel systeemfouten. Niemand past in het gemiddelde.”

Van Gaal benadrukt dat geen enkele (echt)scheiding hetzelfde is en dat iedere persoon unieke behoeften en omstandigheden heeft.
Dit is iets wat snel vergeten lijkt te worden in de standaard benaderingen zoals de Trema-norm. Vaak verzanden we in de regels en zetten deze boven de menselijke maat. Het gaat niet om het convenant in elkaar zetten of om tot een alimentatiebedrag te komen wat niemand werkelijk goed begrijpt, maar om mensen daadwerkelijk op hun vraag en behoefte begeleiden.

Misvattingen in de markt

Veel mensen geloven ten onrechte dat de Trema-norm de enige methode is die telt voor alimentatieberekeningen. Dit is een absolute misvatting. De Trema-norm is slechts een richtlijn en geen wet.

Het biedt een standaardbenadering, maar het is niet verplicht om deze te volgen. In feite hebben rechters de vrijheid om hiervan af te wijken en alternatieve methoden te gebruiken die beter passen bij de specifieke situatie van de scheidende partijen.

Sterke argumenten tegen de Trema-norm als enige optie

Flexibiliteit: Het gebruik van Het Scheidingsrapport™ biedt meer flexibiliteit om oplossingen te vinden die beter aansluiten bij de individuele omstandigheden van de scheidende partijen.

Eerlijkheid en transparantie: Het Scheidingsrapport™ zorgt voor een eerlijkere en transparantere verdeling van financiën, wat kan helpen om
eventuele conflicten te voorkomen en de acceptatie van de regeling te vergroten.

Deskundigheid en advies: Een scheidingsdeskundige kan waardevolle inzichten en advies bieden die verder gaan dan de standaardberekeningen van de Trema-norm. Dit kan leiden tot betere en meer weloverwogen beslissingen.

Het samen bestaan van beide modellen

Het is belangrijk te benadrukken dat zowel de Trema-norm als Het Scheidingsrapport™ naast elkaar kunnen bestaan.
Er is geen goed of fout bij het kiezen van een van deze modellen. Het voordeel van deze diversiteit is dat scheidende partijen de vrijheid
hebben om te kiezen wat het beste bij hun situatie past. Sommige mensen voelen zich comfortabeler met de
gestandaardiseerde juridische benadering van de Trema-norm, terwijl anderen de voorkeur geven aan het maatwerk en de persoonlijke benadering van Het Scheidingsrapport™.

De keuze tussen een standaard juridische norm en een op maat gemaakte benadering hangt af van de specifieke omstandigheden en behoeften van de scheidende mensen. Het is waardevol om deze keuze te hebben, omdat het de mogelijkheid biedt om een methode te kiezen die het beste past bij de individuele situatie en voorkeuren. Dit zorgt voor een meer rechtvaardige en bevredigende uitkomst voor alle betrokkenen.

Conclusie

De Trema-norm is een belangrijke richtlijn in de Nederlandse rechtspraak voor het berekenen van alimentatie bij scheidingen, maar het is zeer
zeker niet de enige optie. Alternatieve methoden zoals Het Scheidingsrapport™ bieden een meer op maat gemaakte en inzichtelijke benadering
die beter kan aansluiten bij de specifieke omstandigheden van scheidende partijen. 

Door te kiezen voor een Register Scheidingsdeskundige in plaats van een standaard mediator, kunnen scheidende partners profiteren van
deskundig advies en een transparante, eerlijke financiële afwikkeling. Dit sluit perfect aan bij de visie van Annemarie van Gaal, die benadrukt dat mensen geen statistieken zijn en dat maatwerk essentieel is in het begeleiden van scheidingen. Het naast elkaar bestaan van beide modellen biedt scheidende mensen de flexibiliteit om te kiezen wat het beste bij hun unieke situatie past, waardoor een rechtvaardigere en bevredigendere uitkomst wordt bereikt.