Mediation heeft vele voordelen ten opzichte van andere vormen van conflictbemiddeling. De traditionele vormen om conflicten op te lossen (bijvoorbeeld via een rechter, arbiter of advocaat) kosten vaak veel tijd en geld.
Deze methoden leveren bovendien veel stress op bij de betrokkenen, omdat je de uiteindelijke beslissing uit handen geeft aan derden.
Als je kiest voor mediation ga je niet in gevecht met elkaar, maar ga je juist het gesprek aan. Onder begeleiding van een deskundige, maar onpartijdige mediator zoek je samen naar een oplossing waar iedereen het mee eens is.
Overigens wordt mediation vaak aan een conflict gekoppeld, maar mediation is ook preventief inzetbaar om juist conflicten te voorkomen.
De voordelen op een rij
1. Snelheid
Een kwestie is gemiddeld in 3 tot 5 sessies van anderhalf uur opgelost. Dat is heel wat sneller dan het aangaan van een juridische procedure waarbij je een rechter of arbiter inschakelt. De juridische procedures kunnen vaak maanden en soms ook wel jaren duren.
2. Lage kosten
Mediation is aanzienlijk goedkoper dan andere vormen van conflictbemiddeling. In een rechtszaak betalen beide partijen ieder hun eigen advocaat. Bij mediation is slechts één mediator betrokken. De kosten hiervan worden door beide partijen gedeeld.
3. Informeel en besloten
Mediation heeft informeel karakter. Beide partijen zitten aan tafel en praten met elkaar. Mediation is besloten. Rechtszaken vinden in de openbaarheid plaats. Tijdens een mediation blijft datgene wat wordt besproken onder de betrokkenen zelf. De mediator en de partijen hebben een geheimhoudingsplicht jegens elkaar. Voor partijen zelf geldt dit overigens tijdens het mediationproces. Zaken worden in een sfeer van vertrouwen opgelost.
4. Actieve rol van partijen en duurzame oplossing
Alle partijen zijn actief betrokken zijn bij het zoeken naar een oplossing. De betrokken partijen gaan zelf onderhandelen, waardoor een duurzame oplossing op tafel komt waar alle partijen achter staan. Er komt ook meer ruimte beschikbaar voor eigen creatieve oplossingen.
5. Win-Win
Mediation is gericht op het zoeken naar een win-winsituatie: in plaats van het conflict verder te laten escaleren (geen polarisatie), wordt er gekeken naar wat de partijen bindt en welke oplossing voor beide partijen het meeste geschikt is in hun eigen situatie (maatwerk). De afspraken houden veel langer stand dan bijvoorbeeld een opgelegd compromis van de rechter.
6. Toekomstgericht
Mediation is snel en efficiënt. Het verleden speelt alleen dan een rol wanneer het een functie heeft om tot erkenning van elkaars belang en verbetering van de onderlinge communicatie te komen. De aandacht gaat tijdens de mediation hierdoor naar een wenselijke toekomstige situatie die voor alle partijen werkbaar is.
7. Neutraliteit
Een mediator kan en mag nooit een beslissing afdwingen en zal dit ook niet proberen. Een mediator is neutraal en objectief.
Mediation kent echter ook nadelen:
Stel dat de mediation mislukt dan ontstaan er nadelen, te weten:
- Dubbele kosten. De kosten van de mediation en dan indien er wordt geprocedeerd de kosten van de Rechtbankprocedure en de betrokken advocaten.
- Alle informatie is op tafel geweest en is onderling prijsgegeven. Dit kan een nadeel zijn in een procedure.
- Je kent elkaars zwakheden
- De onderhandelingsruimte is ook bekend bij partijen
Deze nadelen kan een deskundige mediator binnen het mediationproces, op tafel krijgen door het commitment, bij aanvang van het proces, uitvoerig te toetsen. Het helpt ook om tussentijds gemaakte afspraken (executoriaal) vast te leggen.