De Eerste Kamer heeft op 28 maart 2017 het Initiatiefwetsvoorstel Beperking Wettelijke Gemeenschap van Goederen aangenomen. Ons huwelijksgoederenrecht zal, waarschijnlijk per 1 januari 2018, ingrijpend gaan veranderen. Deze nieuwe wet brengt het recht meer in lijn met de maatschappelijke opvattingen. De eerste stap naar relatievermogensrecht is gezet.
De beperkte wettelijke gemeenschap van goederen zal straks worden ingevoerd voor huwelijken gesloten na 01-01-2018. Vanaf deze datum zullen twee vermogensrechtelijke situaties naast elkaar bestaan.
De groep gehuwden die onder de nieuwe wetgeving vallen zal de eerste jaren relatief klein zijn ten opzichte van de groep gehuwden die onder de bestaande wetgeving vallen, maar dit zal gedurende de komende decennia gaan veranderen.
Gevolgen voor de praktijk
Kennis van beide gerechtelijke systemen is noodzakelijk. Daarnaast is per 01-01-2012 de laatste wijziging doorgevoerd, die met name op echtscheidingen de grootste invloed heeft gehad.
Het huwelijksvermogensrecht heeft belangrijke gevolgen voor de financiële adviespraktijk en naar mate de jaren vorderen ook voor de scheidingspraktijk. Het is van groot belang dat u als familie mediator / financieel adviseur op de hoogte bent van de belangrijkste wijzigingen zodat u uw cliënten zorgvuldig kunt blijven adviseren.
Checklist voor Relatie
Aan de hand van de Checklist voor “Relatie” voorwaarden zal ik op afzonderlijke artikelen ingaan op de vier verschillende mogelijkheden, huwelijkse voorwaarden, huidige wetgeving rondom Gemeenschap van Goederen (tot-01-01-2018), de nieuwe wetgeving Beperking van de Gemeenschap van Goederen vanaf 01-01-2018 en samenwonen met contract.
De consument heeft, zakelijk gezien, een keuze wanneer het huwelijk wordt voltrokken: oude of nieuwe wetgeving, huwelijkse voorwaarden of toch maar niet trouwen voor de Wet.
Preventieve Mediation
Familie mediators beheersen als het goed is deze skills en vaardigheden. Preventieve Mediation, oftewel pre-mediation, gaat een grotere rol spelen bij het tot stand komen van de keuze van de consument.
Welke zakelijke en persoonlijke belangen spelen, waardoor vooraf de samenleving wordt doorgesproken en belangen op elkaar worden afgestemd. Zo worden ook de life events, dus ook de (echt)scheiding, vooraf besproken en vastgelegd. De rol van met name de notaris is om de afspraken juridisch vast te leggen zodra de afspraken met elkaar zijn overeengekomen.
Preventieve aanpak
Dit systeem zal voor veel consumenten nieuw zijn, echter wel noodzakelijk. De huidige ontwikkelingen rondom kinderen in scheiding, opvoeding en emancipatie (waaronder ook rolvervaging (feminisme)) vraagt een preventieve aanpak waardoor de communicatie en het begrip voor elkaars (financiële) belangen binnen de relatie beter wordt gewaarborgd.
We kennen allemaal de eeuwige discussie over de (hoogte van) partneralimentatie. Deze discussie wordt nu gevoerd op het moment van scheiding en binnen het scheidingsproces, waardoor een vechtscheiding op de loer ligt.
Nieuwe Wetgeving
De nieuwe wetgeving geeft praktisch de mogelijkheden om deze discussie vooraf te voeren ten tijde dat de relatie nog “goed” is. De (financiële) consequentie van een scheiding is uitgelegd, besproken en vastgelegd, maar ook de intenties gedurende de relatie en de gezamenlijke belangen (van bijvoorbeeld het krijgen van kinderen).
Maatwerk
De keuze “hoe je met elkaar gaat samenleven en op welke condities?” is maatwerk en bepaalt uiteindelijk wat je zakelijk met elkaar vastlegt. Of is de Wettelijke regeling bepalend genoeg?
Welke afspraken spelen een rol bij deze keuze?
Onderstaand de “Relatie” Checklist:
- De verdeling van het (arbeids)inkomen;
- De verdeling van het vermogen;
- De verdeling van de kosten van de huishouding;
- Is er een verrekening van toepassing, bijvoorbeeld na investering van een schenking;
- De afscheiding en splitsing van een onderneming;
- De financiering en eigendom van een eigen woning;
- De gevolgen van het overlijden van een van de partners;
- De gevolgen voor het pensioen;
- De gevolgen van het hebben of aangaan van een levensverzekering;
- De betaling van bijvoorbeeld premies voor leven- en schadeverzekeringen, maar ook andere kosten;
- De verknochte goederen in de inboedel;
- De gevolgen van die betrekking op toekomstige ontwikkeling. Hoe evalueert men? En maakt men nieuwe afspraken? Of besluit men wellicht tot een andere zakelijke overeenkomst te komen, bijvoorbeeld van een samenleefcontract tot een huwelijk?
Kortom er is veel te doen!